Terug naar de sfeer van de jaren vijftig, swingen op salsamuziek en mojitos drinken met je tenen in het witte zand: je ervaart het allemaal in Cuba. Cuba is echt zo’n land waarvan je kan zeggen dat het ‘het totaalpakket heeft’. Het heeft mega paradijselijke stranden, interessante cultuur, waanzinnige natuur en je vindt er kleurrijke steden. Maar eerlijk is eerlijk, het land kent ook zo z’n bijzonderheden. Het treffen van enige voorbereidingen en op reis gaan met de juiste verwachtingen zorgt ervoor dat je het land op en top beleeft. Deze tips gaan je daarbij helpen.

Vervoer in Cuba

Er zijn veel verschillende manieren om je te verplaatsen in Cuba. Je kunt met een huurauto door Cuba toeren, maar ook bussen en transfers zijn mogelijk. Geen van deze opties is beter dan de andere; het is aan jou om te bepalen wat het beste bij jou en bij je budget past. Lees hieronder de verschillende opties.

Van A naar B met de auto

Een huurauto biedt natuurlijk veel vrijheid. Na je ontbijt laad je de koffers in de achterbak, vervolgens steek je de sleutel in het stopcontact, en gaan! Je stopt wanneer je wilt en bepaalt zelf voor hoelang. Je hoeft je bovendien nooit te haasten om op tijd bij het busstation te zijn. Wil je deze vrijheid, dan is een huurauto een ideaal vervoermiddel tijdens je rondreis door Cuba.

Er is wel één ‘maar’: er zijn geen commerciële bedrijven van wie je een auto kunt huren. Alle autoverhuurbedrijven worden gerund door de staat, wat ervoor kan zorgen dat het lastig is om een auto te reserveren. Sterker nog: als je het niet vooraf doet, dan bestaat de kans dat er geen auto meer beschikbaar is. In vergelijking met andere landen betaal je bovendien relatief veel voor een huurauto. De service van de autoverhuurmaatschappijen is wisselend en sommige auto’s zijn modern en nieuw, andere enigszins verouderd.

Er is nog een kanttekening: de wegen in Cuba zijn niet altijd even goed onderhouden. Er zitten veel gaten en hobbels in; dat vraagt concentratie tijdens het rijden. De wegen zijn veelal onverlicht, dus zorg dat je met daglicht rijdt. Gps-navigatie is officieel nog steeds verboden en de bewegwijzering staat niet altijd op een logische plek of ontbreekt soms. Het is dus slim om van te voren alvast (stiekem) een offline kaart op je telefoon te downloaden want dat kan zeker van pas komen als je kaart lezen bent verleerd. Een handige app daarvoor is Maps.me.

Van A naar B met het openbaar vervoer

De bussen reizen langs alle hoofdroutes op Cuba. Met overstappen of in combinatie met transfers of taxiritten kan je in alle kleinere plaatsen komen. Reizen met het openbaar vervoer in Cuba hoeft je dus niet te beperken in wat je wilt zien. Bijkomend voordeel is dat de bus budgetvriendelijk is, tenminste, als je in je eentje of met z’n tweeën reist. Reis je met z’n vieren en split je de kosten voor een huurauto, dan is dat qua budget ook een goede optie.

Let wel, er rijden doorgaans maar enkele bussen per dag. Een busreis vereist dus meer flexibiliteit en planning. Het zal je misschien verbazen, maar in tegenstelling tot veel andere Latijns-Amerikaanse landen rijden de bussen in Cuba normaliter stipt op tijd. Misschien scheelt het een paar minuten op de tussenstations, maar over het algemeen kun je vertrouwen op de schema’s en hoef je niet bang te zijn dat de bus niet gaat. Maar net als met huurauto’s kunnen buskaartjes uitverkocht raken. Ook hier geldt dus dat het verstandig is je tickets tijdig te regelen, zodat je daadwerkelijk alle plekken kunt bezoeken die je op de planning hebt staan.

Van A naar B met taxi’s, transfers of een máquina     

Heel goedkoop – maar toegegeven, ook wat oncomfortabel – reis je met een máquina. Dit zijn volgepropte oldtimers die naar elke mogelijke (of onmogelijke) plek in Cuba rijden. De locals maken veelal gebruik van dit vervoermiddel en dus kun je meestal met Cubaanse pesos betalen. Op lange afstanden moet je vaak wel minimaal één keer overstappen en misschien zit je half op schoot bij iemand, maar goedkoop én avontuurlijk is het zeker. Wil je de máquina ervaren, dan is het wel echt handig om een woordje Spaans te spreken. De opstapplaatsen zijn niet direct te herkennen, maar je kunt er op straat naar informeren.

Taxi’s zijn gebruikelijk voor korte afstanden, maar je kunt ook prijsafspraken maken voor langere ritten. De taxiritjes in fancy oldtimers zijn vaak duurder, maar wel de ervaring waard. Je kunt ook transferritten van tevoren vastleggen; dan word je van deur tot deur gebracht. Niet per se de meest voordelige optie, maar wel efficiënt, comfortabel en tof!

Overnachten in Cuba

Er zijn twee verschillende type slaapplekken in Cuba: staatshotels en casas particulares. Een hotel klinkt wellicht als de comfortabeler optie, maar een casa particular (letterlijk: huis van een particulier) kun je zien als een soort bed & breakfast. Maar wat is nou een betere keuze om te verblijven tijdens je reis door Cuba?

Slapen in hotels

Eigenlijk kunnen wij niet zo enthousiast schrijven over de staatshotels. De hotels in Cuba zijn namelijk in verhouding erg duur en je krijgt er niet per se goede kwaliteit voor terug. Alle hotels worden gerund door de overheid en dat merk je in het onderhoud, service en eten. Het personeel krijgt een mager staatssalaris, dat onafhankelijk is van of hij daarvoor zijn best doet of niet. De motivatie om het jou naar de zin te maken is er dus niet echt. Sommige hotels zijn gevestigd in mooie panden en centraal gelegen en bij een enkel hotel is het wel goed geregeld, maar er is geen garantie.

Slapen in casa’s

Een leuker, fijner en typisch Cubaans verblijf is in een casa particular. De laatste jaren heeft de regering de regels versoepeld en zijn er meer mogelijkheden gecreëerd voor klein ondernemerschap. Er is een enorme groei ontstaan in het aanbod van casas particulares. Casas particulares zijn privé gerund en de eigenaren zijn financieel afhankelijk van jou als reiziger. Ze zullen dus hun uiterste best doen om je verblijf zo aangenaam mogelijk te maken. De kamers zijn netjes en schoon, de bedden liggen goed en het ontbijt wordt met zorg en aandacht voor je klaargemaakt. Meestal kun je er ook dineren. Hoewel Cuba niet zozeer bekend staat om zijn culinaire hoogstandjes, zijn de thuismaaltijden toch best smakelijk. Geef ’s ochtends bij de gastheer of -vrouw aan dat je graag een vorkje meeprikt en zij zorgen ervoor dat jij ’s avonds van een homecooked meal geniet. Daarnaast heeft elke casa zo z’n eigen charme. In Havana overnacht je wellicht in een historisch pand met een balkonnetje en in Viñales in een geelgekleurde bungalow met een zitje in de tuin. Voordeel is ook dat je de lokale economie stimuleert. Hoewel er natuurlijk echt wel een deel van de opbrengst aan de overheid afgedragen moet worden, houden de Cubanen er zelf ook zeker iets aan over.

Over Riksja Cuba

Dit artikel is geschreven door Elbrich Bosch, bestemmingsexpert bij Riksja Cuba, onderdeel van reisorganisatie Riksja Travel. De Cuba-kenners van Riksja regelen een landarrangement inclusief huurauto, buskaartjes of transfers voor je. Zo hoef jij ter plekke niets meer te regelen. Riksja Cuba heeft een ruime selectie aan unieke slaapplekken waar je de sfeer van het land echt proeft. De casa’s particulares zijn onderverdeeld in casa’s traditional, casa’s ambiance en casa’s boutique. Je kunt dus kiezen tussen enigszins eenvoudige, maar goed verzorgde casa’s tot heel comfortabele slaapplekken in boutiquestijl.