Bounty stranden en Maya tempels zijn beide typerend voor het schiereiland Yucatan in Mexico. Maar er is meer dan dat! In Yucatan zijn namelijk duizenden cenotes te vinden. Sommige van deze waanzinnige natuurverschijnselen zijn tientallen meters onder de grond verstopt en andere vind je direct aan de oppervlakte. Je kan onwijs mooi snorkelen in het kristalheldere water en er zwemmen vaak kleine visjes die aan je tenen gaan knabbelen. Trek je bikini of zwembroek aan, zet je snorkel op je gezicht en het is één en al genieten.
Wat is een cenote?
Een cenote is een grot of poel gevuld met zoetwater dat meestal is gefilterd door de kalkstenen grondlaag. Cenotes waren voor de Maya’s heilige plaatsen omdat het volgens hen de ingang was naar de onderwereld. De onderwereld is het dodenrijk en één van de drie werelden waar hun goden leven. De cenotes werden destijds gebruikt om offers te brengen, waaronder soms ook mensenoffers. Daar zie je nu gelukkig niets meer van terug! In de cenotes zwemmen vissen en soms zelf schildpadden. Iets wat je ook veel ziet bij cenotes is dat de wortels van planten aan de opervlakte meterslange lianen vormen om het water te bereiken.
Update: helaas is het tegenwoordig bij veel cenotes verplicht om een reddingsvest te dragen. Deze krijg/huur je bij de ingang.
Hoe zijn cenotes ontstaan?
Om antwoord op deze vraag te geven gaan we heel ver terug in de tijd. Een kleine 66 miljoen jaar geleden om precies te zijn. Toen verscheen plotseling een grote vuurbal aan de hemel en enkele momenten later sloeg een meteoriet in op de aarde. Deze meteorietinslag, met een geschatte diameter van zo’n 15 kilometer, is het begin van de ijstijd en het einde van de dinosauriërs. Deze meteorietinslag zorgde voor een verschuiving in de aardkorst. Het gesteente in Yucatan is ontzettend hard maar hierdoor ontstonden scheuren en kieren in de grondlagen. Hier is water doorheen gaan stromen en door de erosie zijn hele gangenstelsels ontstaan onder deze harde laag gesteente. De cenotes zijn bijna altijd veel groter dan je aan het oppervlakte kan zien. Het is slechts de ingang van een doolhof aan gangen van het grondwater.
Cenotes in Mexico bezoeken
Wij hebben Yucatan twee keer bezocht en daardoor hebben we heel veel verschillende cenotes kunnen bezoeken. Sommige vielen wat tegen en andere cenotes overtroffen juist onze verwachtingen. De 7 cenotes in dit artikel zijn het zeker waard om te bezoeken, al lijken sommige wel op elkaar. Waarschijnlijk ga je niet alle zeven cenotes bezoeken dus kijk welke jij het mooist vindt en welke je de route ligt. De cenotes in Mexico zijn –zeker de laatste jaren door Instagram- ontzettend populair geworden en het is dan ook erg druk. Ga daarom het liefst rond openingstijd want dan heb je deze natuurwonderen bijna voor jezelf.
Cenote Dos Ojos
Cenote Dos Ojos betekent ’twee ogen’ in het Spaans. De cenote heeft deze naam gekregen omdat hij lijkt op twee ogen. Het zijn twee cenotes met een ring van blauw water met een eiland in het midden dat je als pupil zou kunnen zien. Het water in Cenote Dos Ojos is extreem helder en een van de beste cenotes om mooie foto’s te maken. Er loopt een heel netwerk van tunnels en grotten onder en voor de ervaren duiker is dit dan ook een fantastische plek om een duik te maken.
Cenote Dos Ojos ligt op 20 kilometer ten noorden van Tulum op de weg naar Playa Del Carmen
Cenote Samula
Deze cenote ligt ondergronds en helemaal aan de bovenkant van de grot zit een gat waar een straal zonlicht door naar binnen schijnt. Deze zonnestraal maakt Samula onwijs mooi en bijzonder. Probeer daarom je bezoek op een zonnige dag te plannen. In deze cenote vind je hele grote stalactieten en kristalhelder water.
Cenote Samula ligt op 7 kilometer vanaf Valladolid
Cenote Ik Kil
Vlakbij Chitzen Itzá, op slechts een paar kilometer afstand, ligt Cenote Ik Kil. Dit is één van de bekendste cenotes in heel Mexico. Bijna alle tours gaan eerst naar Chitzen Itzá en daarna naar Ik Kil. Vaak is het daarom in de ochtend nog niet zo druk omdat dan iedereen nog bij de tempel is. Wanneer je via trappen de cenote inwandelt, valt meteen de muur van 45 meter op die met tientallen verschillende soorten planten is bedekt. Overal hangen lianen en je waant je echt op een magische plek. Rondom Cenote Ik Kil ligt een prachtig aangelegde tuin. Hier kan je de mooiste vogels spotten dus houd zeker je ogen open.
Cenote Ik Kil ligt op 40 kilometer ten westen van Valladolid
Cenote Oxman
Minder bekend maar zeker niet minder mooi is Cenote Oxman. Deze cenote lijkt een beetje op Cenote Ik Kil alleen is Cenote Oxman iets kleiner en hoef je hem met minder mensen delen. Door het gat bovenin hebben veel wortels van bomen hun weg gevonden naar het water. Slinger jezelf met het touw het water in en geniet van al het moois van Cenote Oxman. Let op: als je de navigatie volgt via Google Maps dan neem je te vroeg de afslag en kom je niet bij de cenote uit. Neem dus vanaf de weg alleen de afslag waar het bord met de naam Cenote Oxman op staat.
Cenote San Lorenzo Oxman ligt een paar km buiten Valladolid
Cenote Calavera
Dit is een hele andere cenote dan de rest van de cenotes in dit rijtje. Cenote Calavera is namelijk een veel kleinere cenote en letterlijk een gat in de grond waar je in kan springen. Eenmaal in het water kan je meer van de cenote ontdekken. ’Calavera’ is het Spaanse woord voor ‘schedel’ maar maak je geen zorgen, je zult geen menselijke resten in deze cenote tegenkomen. De naam komt door de vorm van de cenote met één groot gat dat op een mond lijkt, en twee kleinere gaten die op ogen lijken. Rondom de cenote staan wat ligbedjes om tussen het zwemmen door op te relaxen. Deze cenote ligt zo dichtbij Tulum dat je er gewoon naartoe kan fietsen!
Cenote Calavera ligt op 3 kilometer afstand van Tulum Pueblo
Gran Cenote
Samen met Cenote Ik Kil is Gran Cenote de populairste cenote van Mexico. Snorkelen in Gran Cenote is fantastisch. Er zwemmen veel vissen en je kan er zelfs kleine schildpadden tegenkomen! Er zijn snorkels te huur maar dat is vrij prijzig dus het is beter om een eigen snorkel mee te nemen als je die hebt. Houd wel in je achterhoofd dat Gran Cenote erg drukbezocht wordt. De entreeprijs is hoog en het is goed om te weten dat je geen camera mee mag nemen. Een GoPro of telefoon mag wel mee naar binnen en bij de ingang checken ze je tas.
Gran Cenote ligt op 5 kilometer buiten Tulum Pueblo. 2 kilometer verder dan Cenote Calavera.
Cenote Suytun
Cenote Suytun is vooral bekend geworden door Instagram. Door het plateau in het midden van de cenote is een mooie foto schieten niet moeilijk. Als je op het juiste moment van de dag er bent, schijnt er ook nog eens een mooie lichtstraal naar binnen. Disclaimer: het kan hier wederom erg druk zijn en soms moet je in de rij staan om een foto op het platform te kunnen maken. Wil je dit niet dan is het slim om meteen na openingstijd Suytun te bezoeken maar dan heb je niet de mooie lichtstraal die naar binnen schijnt.
Cenote Suytun vind je 8 km buiten Valladolid
Reddingsvesten verplicht in veel cenotes
Doordat er een aantal incidenten zijn geweest de afgelopen jaren, moet je in de meeste cenotes voortaan een reddingsvest aan. Ook al ben je een hartstikke goede zwemmer, nog steeds moet je verplicht een vest aan. Deze krijg je bij de ingang en is inbegrepen bij de entree prijs. Dit is aan de ene kant natuurlijk jammer want je kunt niet duiken en echt lekker zit het ook niet. Aan de andere kant blijf je wel lekker relaxed drijven. Bij de wat minder bekende cenotes hoef je (nog) niet verplicht een reddingsvest aan. Voor de foto’s is het helaas een stuk minder mooi.
