Tikal is misschien wel de meest fascinerende plek van Guatemala. Tijdens een bezoek aan deze eeuwenoude Maya stad zal je veel leren over de ingenieuze tempels en het leven van het Mayavolk. Maar dat is niet alles want de jungle waarin Tikal zich bevindt, is ook nog eens één van de beste plekken in Guatemala om wildlife te spotten. Het is het leefgebied van toekans, apen, miereneters, puma’s en nog veel meer dieren. Terwijl je de zon ziet opkomen vanuit het verlaten koninkrijk, hoor je de apen brullen en vliegen er zo nu en dan groepjes papegaaien over. Er zijn veel verschillende keuzes en mogelijkheden om het park te bezoeken. Hier deel ik alles over de verschillende opties en praktische tips om alles uit je bezoek aan Tikal te halen.

De geschiedenis van Tikal in het kort

Tikal begon in het jaar 700 v.Chr. als een klein dorp, maar groeide uit tot één van de grootste en machtigste koninkrijken in de geschiedenis van de Maya’s. Het inwonersaantal wordt tijdens het hoogtepunt geschat op maar liefst 100.000 mensen.

De Maya’s waren in hun tijd bekwame wiskundigen. Ze bouwden tempels die werden afgestemd op astronomische verschijnselen zoals de zonnewende en de stand van de maan. Hiermee bouwden ze een kalendersysteem waarmee ze data, seizoenen en belangrijke verschijnselen konden vaststellen. Dat gebruikten ze dan weer voor het plannen van landbouw, religieuze feesten en andere activiteiten.

De tempels werden ook gebruikt om de goden te eren, rituelen uit te voeren en offers te brengen. Naast dit alles werden de tempels vooral geassocieerd met de heersende elite en dienden ze als symbolen van macht en gezag. Als je tijdens een tour in de historie van de Maya’s duikt dan zul je leren dat er goed is nagedacht over hoe, waarom en waar de tempels zijn gebouwd zoals ze zijn gebouwd. Dit geeft je een interessante kijk in hoe een volk leefde en omging met de natuur, het geloof en politieke macht.

In de 10e eeuw werd Tikal echter verlaten, waarna het werd opgeslokt door de jungle. Was het vanwege de strijd met een rivaliserend koninkrijk? Was het vanwege de droogte? Tot op heden is men hier nog niet over uit, en blijft de reden een raadsel. Met dit in het achterhoofd wordt je bezoek aan Tikal nog interessanter. De stad bleef verborgen tot het in de 20e eeuw werd herontdekt. Tegenwoordig staat Tikal op de Werelderfgoedlijst van UNESCO en bezoeken reizigers vanuit de hele wereld de oude ruïnes om meer te leren over de fascinerende Maya-beschaving.

Kiezen voor een tour of op eigen houtje gaan?

Het Tikal National Park heeft een oppervlakte van maar liefst 575 vierkante kilometer en ligt midden in de jungle van Guatemala. Het is daarom een avontuur op zich om dit park te verkennen maar ook eentje waar je zomaar kunt verdwalen. Toen ik er was hing er zelfs een poster van een man die recent vermist is geraakt in het park. Het is daarom belangrijk om van te voren wat informatie te hebben over het park en de mogelijkheden voor je bezoek. In de dorpjes Flores en El Remate zijn er veel tour aanbieders te vinden. Wil je liever niet vastzitten aan een groep of de tijden van een tour? Dan kun je Tikal ook op eigen houtje verkennen. Hieronder beschrijf ik beide opties.

Met een tour naar Tikal

Een georganiseerde tour met een gids is de ideale manier om alle hoogtepunten van het park te zien. Hierbij leer je alles over het leven van de Maya’s en natuurlijk de vele tempels en gebouwen die je tegenkomt. Je vervoer wordt geregeld en een gids weet precies wat de beste route door het park is. Hij houdt in de gaten waar de andere groepen zijn en probeert deze zo veel mogelijk te vermijden zodat de drukte zich verspreidt en je de tempels soms voor jezelf hebt. Ook zijn de gidsen goed in het spotten van dieren waardoor je naast een interessante geschiedenisles ook nog een optimale jungle beleving krijgt.

De verschillende tours

• Sunrise tour: Je vertrekt vanuit Flores rond 03.00 zodat je op tijd bovenop een tempel staat om de prachtige zonsopkomst te aanschouwen vanuit het oude Maya rijk.
• Early Bird tour: Met deze tour vertrek je rond 04.30 vanuit Flores om in het vroege ochtendlicht het park te gaan verkennen. Je betreedt het park dan om 6:00.
• Daytour: Geen zin om vroeg op te staan? Dan kun je ook op verschillende tijdstippen in de ochtend vertrekken.
• Sunset tour: Je vertrekt rond 12.00 met deze tour uit Flores, om in de middag het park te verkennen, en te eindigen met een mooie zonsondergang tussen de beroemde Maya tempels.

Wat ons betreft is het magische licht van een zonsopkomst of een zonsondergang altijd een aanrader wanneer je een bijzondere plek als Tikal bezoekt. Is de weersvoorspelling niet zo best en heb je veel kans op bewolking? Dan kan de zonsopkomst of zonsondergang misschien wat tegenvallen. De Early Bird Tour is ook een goede optie om te boeken. Hij is een stukje goedkoper dan de zonsopkomst tour maar nog steeds een fijne tijd om door het park te lopen omdat het dan wat minder druk is.

Een tour duurt in totaal zo’n 8 uur. Vanuit Flores is het ongeveer één uur en 15 minuten rijden naar de entree waar je je ticket koopt en daarna is het nog 20 minuten rijden naar het punt waar je het park in gaat. Je zult zo’n 4 uur door het park lopen langs diverse tempels en paleizen. De gids weet over elke tempel veel interessants te vertellen over waarom deze gebouwd is en wat de functie er precies van was. Een aantal ruïnes kun je beklimmen, waarbij je een prachtig uitzicht krijgt over Tikal. Tussendoor zul je ongetwijfeld toekans zien vliegen en apen door de bomen zien slingeren.

Op eigen houtje de tempels bezoeken

Wil je liever zelf het grote complex van Tikal gaan ontdekken? Dan is dit ook makkelijk mogelijk. Het nadeel van Tikal zelfstandig bezoeken is wel dat je alle achtergrond informatie mist en dit je bezoek wat minder interessant kan maken. Je kunt bij elk hostel, hotel of touraanbieder in Flores en El Remate de shuttle boeken die je erheen brengt en weer ophaalt. Reis je met een klein budget? Dan kun je ook de bus pakken vanuit Santa Elena (het vasteland van Flores) of El Remate. Het is in dit geval voordeliger om meteen een retourtje te kopen in plaats van een los kaartje voor de heen- en terugreis. Informeer bij je accommodatie naar de actuele vertrektijden.

De drie verschillende tickets

• Dayticket: Geldig voor een bezoek tussen de reguliere openingstijden van 06.00 – 18.00 (Q150). Tussen deze tijden mag je zonder gids door het park lopen.
• Sunrise ticket: Hiermee mag je eerder dan de reguliere openingstijden het park in tussen 04.30 – 06.00 om de zonsopkomst mee te maken. (Q100)
• Sunset ticket: Hiermee mag je langer in het park blijven dan de reguliere openingstijden zodat je de zonsondergang kunt aanschouwen tussen 17.00 – 20.00 (Q100)

Wil je overdag het park bezoeken en daarbij ook de zonsondergang of zonsopkomst bekijken dan heb je dus twee tickets nodig. Één ticket voor de reguliere openingstijden en een extra ticket voor de zonsopkomst of zonsondergang. Omdat je dan een deel buiten de reguliere openingstijden in het donker door het park zult lopen, mag je op deze tijdstippen uitsluitend met een gids het park door. Deze gids zal je in het park ontmoeten en zal dan ook (alleen tijdens de zonsopkomst of zonsondergang tijdstippen) meegaan wanneer je een ticket koopt voor de zonsopkomst of zonsondergang. Tijdens de regulier openingtijden ben je vervolgens vrij om zonder gids rond te lopen.

Let op: Wil je met zonsopkomst Tikal bezoeken? Dan moet je uiterlijk één dag van tevoren al je tickets kopen. Dit is omdat de kassa’s van het park pas om 06.00 uur open gaan. Je kunt je ticket kopen in Flores of in El Remate bij een tour aanbieder of bij de Banrural Bank. Slaap je de dag voor je bezoek in een hotel bij de ingang van het park? Dan kan je daar de dag ervoor je tickets kopen voor de volgende dag.

Zo heb je Tikal voor jezelf zonder extreem vroeg op te staan

Je kunt Tikal vanuit verschillende plekken bezoeken. De meeste reizigers brengen een bezoekje aan Flores tijdens hun reis in Guatemala. Dit is een gezellig stadje en een fijne uitvalsbasis voor een bezoek aan Tikal. Vanaf Flores is het ongeveer één uur en 15 minuten rijden naar Tikal. Wil je Tikal vroeg in de ochtend bezoeken tijdens de zonsopkomst? Dan kan je dat doen met een tour vanuit Flores maar dan moet je dus extra vroeg op en om 03:00 vertrekken. Je kunt ook de dag ervoor al de bus nemen naar Tikal en één of twee nachten dichtbij de ingang van Tikal verblijven. Zo hoef je minder vroeg op, loop vanuit je hotel het park in en heb je de tempels helemaal voor jezelf! Er liggen maar twee hotels bij de ingang van Tikal dus als deze optie je wat lijkt dan kun je kiezen voor Hotel Tikal Inn of Jungle Lodge Tikal Hostal. Bij aankomst in deze hotels kun je ook een gids regelen voor de dag erna indien je graag met een gids Tikal wilt verkennen.

Tikal bezoeken vanuit een lodge in El Remate

De meeste reizigers kiezen ervoor om Tikal te bezoeken vanuit Flores of om de dag ervoor al te verblijven bij de ingang zoals je hierboven hebt gelezen. Echter is er nog een derde uitvalsbasis genaamd El Remate. Dit kleine dorpje ligt aan hetzelfde meer als Flores maar ligt wel iets dichterbij Tikal. Vanaf hier is het geen één uur en 15 minuten maar 40 minuten rijden naar de ingang. Het dorpje stelt niet veel voor maar er liggen een aantal bijzondere lodges direct aan het water. De meeste lodges zijn erg prijzig maar bij Hotel Gringo Perdido krijg je de beste prijs-kwaliteitverhouding omdat zowel het ontbijt als het diner voor twee personen zijn inbegrepen bij de prijs. Deze lodge ligt direct aan het meer en heeft veel fijne zitplekken zoals hangnetten, hangmatten en ligstoelen. Er zijn gratis kajaks, paddle boards en snorkels te leen om het meer te verkennen. Doordat de lodge vrij afgelegen ligt, kan je in het donker en met helder weer een prachtige sterrenhemel aanschouwen. Hier wil je niet meer weg!

Optioneel: Combineer Tikal met het onbekendere broertje Yaxha

Ik combineerde de Early Bird tour in Tikal met de zonsondergang tour in Yaxha, een andere oude Maya stad in de omgeving. Twee tours op één dag maakt het wat intensiever maar wanneer je in weinig tijd veel wilt zien en leren, is dit een fijne combinatie omdat de tours goed op elkaar aansluiten. Neem in dit geval wel een lunchpakketje voor jezelf mee. Yaxha is het onbekendere broertje van Tikal. Ook Yaxha is één van de grootste Maya steden geweest en ook hier vind je gigantische tempels die omringd zijn door weelderige natuur. Yaxha is met zijn 16 vierkante kilometer een stuk kleiner dan Tikal en doordat het minder bekend is, is het er een stuk rustiger. Ik vond de tempels bij Tikal iets imponerender omdat er meer grote tempels staan en er meer uitgegraven is maar het compacte complex van Yaxha vond ik ook prachtig om doorheen te wandelen. Deze combinatie tour kan je boeken bij Getaway Travels in Flores.

De mooiste tempels van Tikal

Het enorme gebied van Tikal bestaat uit wel duizenden bouwwerken; van tempels en paleizen, tot huizen en speelvelden. Het duurt meerdere dagen om alles te bekijken en nog lang niet alles is opgegraven. De meeste mensen bezoeken daarom vooral de indrukwekkende highlights in het park. De volgende bouwwerken mag je zeker niet missen.

• The Grand Plaza – Dit is het hart van de oude Maya stad dat vroeger de plek was waar ceremonies en activiteiten werden gehouden.
• Tempel I – Ook wel de Tempel van de Grote Jaguar genoemd. Hij is met zijn 47 meter niet de hoogste maar wel de meest iconische en indrukwekkendste tempel in het gebied. Deze tempel werd een monument voor een van de grootste heersers van het rijk en waar archeologen de duurste schat onder hebben gevonden.
• Tempel II –  Ook wel bekend als de Tempel van de Maskers, is 38 meter hoog en een van de best gerenoveerde tempels in het complex. Hij staat tegenover Tempel I en wanneer je deze beklimt, heb je een prachtig uitzicht over het Grand Plaza en Tempel I.
• Tempel IV – Met zijn 65 meter is dit het hoogste bouwwerk in Tikal. Je mag Tikal niet verlaten voordat je deze tempel beklommen hebt en een blik hebt geworpen over het oeroude Maya rijk. Dit is dan ook de beste plek om de zonsopkomst of zonsondergang te aanschouwen.

Wat is handig om mee te nemen naar de tempels?

Stop de volgende dingen in je rugzak om je bezoek aan Tikal zo goed mogelijk voor te bereiden.

• Paspoort. Je moet je bij het kopen van een entreeticket namelijk kunnen legitimeren.
• Muggenspray. Zeker rond zonsopkomst en zonsondergang is het een goed idee om je in te smeren, aangezien je je midden in de jungle bevindt. Ook worden muggen aangetrokken door donkere kleding, dus trek bij voorkeur iets lichts of kleurrijks aan.
• Zonnebrand en een hoed of pet tegen de zon, het is er namelijk behoorlijk heet!
• Voldoende cash want er zijn geen pinautomaten bij Tikal.
• Genoeg water en wat snacks. Er zijn in het park geen restaurants of winkeltjes te vinden, alleen bij de ingang is er tijdens de officiële openingstijden wat eten en drinken te koop.

Extra tips voor je bezoek aan Tikal

• Navigeer gemakkelijk in Tikal met de app maps.me. Download van tevoren wel even de kaart, dan kun je in het park precies zien hoe de paden lopen.
• Op zondag is de entree gratis voor locals, dus houd er rekening mee dat het dan wat drukker kan zijn.
• De grote tourbussen met toeristen arriveren meestal aan het einde van de ochtend en vertrekken begin van de middag. Om de drukte te vermijden kun je dus het beste je bezoek daar omheen plannen.
• Wanneer je je dagticket pas na 15.00 uur gebruikt, kun je er de volgende dag ook nog gebruik van maken.

Onze favoriete adresjes in Flores

Los Amigos Hostel is the place to be wanneer je op zoek bent naar gezelligheid in Flores. Dit populaire hostel heeft een grote tuin, een restaurant en ook een bar waar het altijd gezellig druk is en spelletjes worden gespeeld. Je kunt er (speciaal)biertjes drinken en er wordt heerlijk eten geserveerd. Verblijf je liever in een rustig hostel dan is Hostal Don Cenobio een aanrader. Dit hostel is direct aan het water gelegen en heeft een mooi dakterras met gaaf uitzicht over het meer. Hier krijg je in de ochtend een lekker ontbijt en start je de dag heerlijk. Heb je een ruimer budget en wil je genieten van een lekker zwembad? Dan is Hotel Isla de Flores te gek. Dit charmante hotel heeft prachtige kamers en een dakterras met zwembad. Hier is het goed vertoeven!

Los Amigos Hostel Meer informatie

Hostal Don Cenobio Meer informatie

Hotel Isla de Flores Meer informatie